كشور جمهوري عراق, واقع در نيمكره ي شرقي, نيمكره شمالي, جزء ممالك خاورميانه, و خاورميانه عربي در مغرب آسياست .
عراق سرزميني است با سه منطقه مشخص: نواحي شمالي, و شمال شرقي آن كوهستاني است, نواحي غربي آن خشك و بي آب و علف است و بنام باديةالشام معروف است و نواحي شرقي و جنوب شرقي آن جلگه اي و مسطح و هموار است و بيشتر جمعيت آن در همين دو ناحيه (يعني نواحي شرقي و جنوب شرقي و تا حدودي هم در نواحي شمالي زندگي مي كنند, منطقه ي كوهستاني آن كردنشين است كه دجله بطول (2532) كيلومتر و فرات بطول (2436) كيلومتر است كه هر دو از تركيه سرچشمه مي گيرند, و سپس وارد عراق مي شوند و در جنوب (بغداد) بهم مي پيوندند و
شطالعرب يعني: اروند رود را تشكيل مي دهند. كه آنهم به خليج فارس مي ريزد.
منطقه ي بين دو رود فرات, و دجله را بين النهرين يا الجزيره مي گويند, و اين نام, نام قبلي عراق بوده است. رود دجله از وسط بغداد پايتخت عراق مي گذرد, و دو رود معروف عراق يعني: دجله و فرات, در 185 كيلومتري ساحل خليج فارس در جنوب شهر بغداد بهم مي پيوندند, و از منطقه اي بنام القرنه در نزديكي شهر بزرگ و بندري بصره شطالعرب يعني: اروند رود را تشكيل مي دهند. " 1 ".
از آنجائيكه دو رود معروف عراق بنام دجله و فرات, در جنوب اين كشور يكي مي شوند, و اروند رود را تشكيل مي دهند, و اين رود حد فاصل ميان عراق و ايران است بدين لحاظ در دوران اسلام, كليه ي مناطقي كه در سمت شرق عراق و در پشت اروند رود قرار گرفته است آنرا بلاد (ماوراءنهرين) و يا (ماوراءنهر) ناميده اند.
البته اين توضيح در صورتي درست است كه مقصود از (وراءنهر) مناطق شرقي نهر دجله و فرات باشد و البته بايد توجه داشت كه در اخبار زيادي اطلاق لفظ مشرق, بر مشرق فرات بسيار شده است